Fransız kuantum hesaplama girişimi Alice & Bob, kübit kararlılığında önemli bir eşiği aşarak ölçeklenebilir kuantum makinelerine giden yolun parametrelerini yeniden tanımlayabilecek bir sonuç paylaştı. Şirket, kedi (cat) kübitlerinin kuantum bilgisayarların en büyük hata kaynaklarından biri olan bit-çevirmeye bir saatten fazla süreyle dayanabildiğini bildirdi. Bu seviyeye, şirketin 2024’te Boson 4 çipinde kırdığı 430 saniyelik (yaklaşık 7 dakika) önceki rekorun çok ötesinde ulaşıldı.
BİT-ÇEVİRME ENGELİ AŞILDI
Kuantum bilgisayarlar, doğaları gereği hatalara son derece duyarlı çalışıyor ve bit-çevirme bu hataların iki ana türünden biri olarak hesaplamaları doğrudan bozabiliyor. Alice & Bob ekibi, bit-çevirme ömrünü saatler düzeyine çıkararak pratik hata toleranslı makineler önündeki kritik engellerden birini işlevsel olarak bertaraf ettiklerini aktarıyor. Ölçümler, ortalama 11 foton sayısında, yüzde 95 güven aralığıyla 33 ila 60 dakika arasında değişen bit-çevirme sürelerini gösterdi.
GALVANIC CAT TASARIMI
Şirket, sıçramayı en yeni kübit tasarımı Galvanic Cat ile sağladı. Aynı mimari, 12-kategorili kedi kübitlerinden oluşan Helium 2 çipine de güç veriyor. Ekip; yazılım optimizasyonları, deneysel teknikler ve ileri mühendisliği birleştirerek önceki seviyelerin çok ötesinde bit-çevirme dayanımı elde etti. Dikkat çekici biçimde, ulaşılan ömürler kozmik ışın çarpmalarının tipik zaman ölçeklerini aşıyor; bu da kedi kübitlerinin bu tür olaylara karşı bir miktar duyarsızlık sergilediğini düşündürüyor.
HATA DÜZELTME İÇİN KALDIRAÇ
Alice & Bob’un yaklaşımı, kedi kübitlerin iki ana hata türünden birini neredeyse tamamen ortadan kaldırması sayesinde daha verimli hata düzeltme kodlarına kapı aralıyor. Şirket, bit-çevirme korumasının kapı işlemleri sırasında da geçerli kılınabilmesi halinde, büyük ölçekli kuantum bilgisayarların donanım gereksiniminin 200 kata kadar azalabileceğini değerlendiriyor. Ek olarak ekip, yüzde 94,2 doğrulukla 26,5 nanosaniyede bir Z kapısı işlemini çalıştırarak, mantıksal kapı tarafındaki hedeflere de yaklaştıklarını bildiriyor.
YOL HARİTASI HIZLANIYOR
Yönetim, her yıl kedi kübitlerin istikrarını ileri taşımalarının yol haritası hedeflerinin tutturulacağına dair güveni artırdığını vurguluyor. 2030 hedefi olarak açıklanan, 100 mantıksal kübitli erken hata toleranslı kuantum hesaplama, özellikle iki kübitlik kapı işlemleri sırasında 13 dakikalık bit-çevirme ömrü gerektiriyor; yeni sonuçların bu çıtanın kayda değer biçimde üzerine çıktığı belirtiliyor. Karşılaştırma yapmak gerekirse, pek çok süperiletken kübit tasarımında bit-çevirme ömrü yaklaşık 25 milisaniye seviyesinde rapor ediliyor; bu da Alice & Bob’un rekorunun yaklaşık bir milyon kat daha uzun olduğuna işaret ediyor.
UYGULAMALARA ETKİ
Kararlılıktaki bu büyük sıçrama; malzeme bilimi, kriptografi ve karmaşık simülasyonlar gibi alanlarda daha güvenilir ve pratik kuantum aygıtların önünü açabilir. Şirket, bir sonraki aşamada iki kübitli kapılar altında kedi kübitlerinin performansını sistematik olarak değerlendirmeyi ve kapı sırasında koruma hedefini geniş ölçekte doğrulamayı planlıyor.
