istanbul-ticaret-gazetesi
istanbul-ticaret-gazetesi

Dünyanın ilk süper mıknatısı, ticari nükleer füzyonun kilidini açabilir

Tokamak Energy, Demo4 sistemiyle ilk kez eksiksiz bir yüksek sıcaklık süperiletken mıknatıs setiyle füzyon santrali koşullarını başarıyla kopyaladı.

Giriş: 24.11.2025 - 17:08
Güncelleme: 24.11.2025 - 17:08
Dünyanın ilk süper mıknatısı, ticari nükleer füzyonun kilidini açabilir

Tokamak Energy, Oxford yakınlarındaki merkezinde Demo4 adlı mıknatıs sistemiyle, temiz enerji üretimi için kritik öneme sahip bir atılım gerçekleştirdi. Demo4, dünyada ilk kez tam yüksek sıcaklık süperiletken (HTS) mıknatıs konfigürasyonunda füzyon reaktörü ortamını başarıyla simüle etti.


YÜKSEK ALAN TESTLERİ

Demo4 sistemi, -243 santigrat derecede 11,8 Tesla manyetik alan şiddetine ulaştı. Sistemin merkez kolonundan yedi milyon amper tur elektrik akımı başarıyla yönetildi. Tokamak konfigürasyonunda tam bir HTS mıknatıs setiyle ilk kez bu ölçekte testler yapıldı.


MÜHENDİSLİK VERİLERİNDE İLERLEME

Demo4’te toplam 14 toroidal ve iki poloidal alan mıknatısı kullanıldı. Sistem, mühendislerin füzyon reaktörlerinde ortaya çıkan kuvvetleri anlamasına ve incelemesine imkân tanıyor. Baş Mühendis Graham Dunbar, platformun gelecekteki enerji santrali tasarımlarına benzersiz mühendislik verileri sağladığını belirtti.


HTS MALZEMELERDE YENİ KULLANIMLAR

HTS bantlar, bakıra göre 200 kat daha fazla akım yoğunluğu sunabiliyor. Bu sayede güç dağıtımı, elektrikli uçuş ve manyetik levitasyonlu taşıma sistemleri gibi alanlarda da avantaj sağlıyor. HTS mıknatısların geleneksel süper iletkenlere göre daha küçük ve hafif üretilebildiği, soğutma maliyetlerinin daha düşük olduğu belirtildi.


PLAZMA GÖRÜNTÜLEME VE X-NOKTA REJİMLERİ

Tokamak Energy, daha önce plazmanın ilk yüksek hızlı renkli görüntülerini yayınladı. Bu veriler, X-nokta radyatör (XPR) rejimlerinin geliştirilmesi için kullanılacak. XPR rejimleri, plazma ile reaktör bileşenleri arasında aşınmayı azaltacak şekilde tasarlanıyor. Lityumun plazma ile etkileşimini görselleştiren teknoloji, reaktörlerin güvenli ve verimli çalışmasına katkı sağlıyor.


Tokamak Energy, Demo4’te daha yüksek manyetik alanlara ulaşmak için testlere devam ediyor. Bir sonraki sonuçların 2026 başında açıklanması bekleniyor.