Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Hava Kuvvetleri, 76. yıl dönümünü kutlamak amacıyla Salı günü "Uzaklara Uzanan Hayaller" adlı bir anma mikrofilmi yayınladı. Filmde, resmi görüntülerde ilk kez bir GJ-11 gizli insansız hava aracı (İHA), bir J-20 hayalet savaş uçağı ve bir J-16D elektronik harp uçağıyla birlikte uçarken gösterildi.
Devlet medyası CCTV, bu sahneyi PLA Hava Kuvvetleri'nin insanlı-insansız ekip çalışmasının ilk halka açık gösterimi olarak tanımladı ve görüntülerin büyük olasılıkla eğitim tatbikatlarından kaynaklandığını belirtti. Görüntülerde, "Xuanlong" takma adlı GJ-11'in, "Weilong" takma adlı J-20 ve J-16D'ye otonom bir ortak olarak katıldığı görüldü.
MANTIKLI BİR EŞLEŞME
Çinli askeri yorumcular, bu eşleşmeyi modern saldırı operasyonları için mantıklı bir kombinasyon olarak övdü. Elektronik harp, gizlilik ve insansız sistemlerin, düşman hava savunmasını bastırmak ve delmek için bir araya geldiği vurgulandı.
Askeri işler uzmanı Song Zhongping, Global Times'a yaptığı değerlendirmede, J-16D'nin düşman radar sistemlerini bozabileceğini, J-20 ve GJ-11'in ise gizlilik yeteneklerinden yararlanarak düşman savunma hattını aşıp önemli hedefleri yok edebileceğini belirtti. Zhongping, GJ-11'in, insanlı uçağın bir uzantısı gibi davranarak yüksek riskli bölgelere daha derinlemesine inebileceğini de sözlerine ekledi.
ÖNCÜ 'KANAT ADAMI'
Aerospace Knowledge dergisi editörü Wang Ya'nan da Global Times'a, GJ-11'in silahlı keşif yapmak için insanlı uçakların önünde uçabileceğini veya mürettebatlı jetleri korumak için "kanat adamı" olarak görev yapabileceğini söyledi. Her iki yorumcu da görüntülerin, Çin'in farklı uçak türlerini koordineli paketler halinde birbirine bağlama çabalarında belirli bir olgunluğa ulaştığını yansıttığı görüşünde birleşti.
Batılı gazetecilerde "Keskin Kılıç" olarak bilinen GJ-11, ilk olarak 2019 Ulusal Gün geçit töreninde dikkat çekmişti. Uçan kanat tasarımlı İHA'nın yaklaşık 10 metre uzunluğa, 14 metre kanat açıklığına, dahili bir silah bölmesine ve radar izini azaltan tasarıma sahip olduğu biliniyor. Platformun ayrıca, gemilerde depolamayı kolaylaştıracağı düşünülen katlanır menteşelerle sergilenmesi, bir deniz versiyonunun da olduğuna işaret ediyor.
KATMANLI ETKİ PLANI
Analistler, GJ-11, J-20 ve J-16D'nin birleşiminin Çin'in tartışmalı hava sahasında katmanlı etkiler uygulamasına olanak sağlayacağını belirtiyor. Bu plan; J-16D ile elektronik harp, J-20 ile gizli nüfuz ve GJ-11 ile yüksek riskli saldırı veya gözetleme kabiliyetlerini içeriyor.
PLA ile bağlantısı olmayan Pekin merkezli analist Ian Easton, insanlı-insansız ekip çalışmasının büyük hava kuvvetleri için bir öncelik olduğunu, ancak önemli olanın sadece donanım olmadığını belirtti. Easton, komuta ve kontrol, güvenli veri bağlantıları ve doktrinin asıl belirleyici olduğunu vurgulayarak, görüntülerin ilerlemenin bir işareti olduğunu ancak tam operasyonel hazırlığı kanıtlamadığını ifade etti.
GÖVDE GÖSTERİSİ VE MODERNİZASYON
Batılı gözlemciler de Çin'in bu tür gösterilerine iki açıdan bakıyor: yetenek gösterimi ve mesajlaşma (halkla ilişkiler ve caydırma). PLA, hava ve deniz kuvvetlerini modernize etme çabaları kapsamında otonom sistemlere, elektronik harbe ve gizli platformlara büyük yatırımlar yapıyor. Dış analistler, bu filmin Çin'in havacılık gelişiminin yönünü (daha entegre, daha otonom ve insanlı-insansız ekip çalışmasına odaklı) açıkça gösterdiğini belirtti.
